Geregistreerd partnerschap

Wat is geregistreerd partnerschap?

Geregistreerd partnerschap is een samenlevingsvorm die nagenoeg dezelfde wettelijke status heeft als het huwelijk. In plaats van trouwen kan je ook kiezen voor geregistreerd partnerschap. Het op deze wijze registreren van het samenwonen geeft vrijwel dezelfde rechten en plichten als het huwelijk. Met een geregistreerd partnerschap leggen je partner en jij jullie relatie officieel vast bij een ambtenaar van de burgerlijke stand.

Voorwaarden geregistreerd partnerschap

Voorwaarden voor geregistreerd partnerschap zijn:

• je bent 18 jaar of ouder;
• je mag niet tegelijkertijd getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben met een ander;
• als je onder curatele staat, heb je toestemming nodig van de curator of de kantonrechter;
• ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen en broers en zussen mogen niet met elkaar een geregistreerd partnerschap sluiten.

Rechten en plichten geregistreerd partnerschap

Als je een geregistreerd partnerschap hebt, mag je elkaars achternaam gebruiken. Als je officiële stukken invult, moet je wel je eigen achternaam gebruiken. Bijvoorbeeld bij een belastingaangifte.

Bij geregistreerd partnerschap wordt de familie van je partner aangetrouwde familie, ook wel aanverwanten genoemd. Aangetrouwde familie heeft andere rechten dan als je gewoon samenwoont. Zij hoeven bijvoorbeeld in een rechtszaak niet altijd te getuigen tegen je.

Bij het nemen van bepaalde beslissingen heb je elkaars toestemming nodig om beslissingen te nemen. Als je een eigen woning wilt verkopen of als je iets koopt op afbetaling dan heb je elkaars toestemming nodig. Een koophuis dat als gezamenlijk hoofdverblijf voor jou en je partner geldt mag niet zonder toestemming van jou of je partner worden verkocht, beleend of verzwaard met een beperkt recht zoals een hypotheek.

Een plicht bij geregistreerd partnerschap die gelijk is aan het huwelijk is de onderhoudsplicht. Je moet elkaar onderhouden en samen de kosten van het huishouden betalen. Het is mogelijk om in de partnerschapsvoorwaarden andere afspraken te maken. Daarvoor moet je dan wel naar een notaris.

Sinds 1 januari 2018 geldt bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap, net als bij een huwelijk, standaard de beperkte gemeenschap van goederen. Hierdoor zijn niet alle bezittingen en schulden van jullie samen. Alleen de bezittingen en schulden die vóór het geregistreerd partnerschap van jullie samen waren en de toekomstige bezittingen en schulden worden gezamenlijk. De bezittingen en schulden die vóór het geregistreerd partnerschap van  één van jullie waren, blijven dat. Deze worden dus niet van jullie samen. Ook erfenissen en schenkingen zijn alleen voor diegene die ze ontvangt. Ook hier geldt dat je in partnerschapsvoorwaarden andere afspraken kunt vastleggen. Wel is het zo dat je bij overlijden van je partner, bij een geregistreerd partnerschap, automatisch van elkaar erft.

Is geregistreerd partnerschap nodig voor een hypotheek?

Een huwelijk of geregistreerd partnerschap als je samen een huis wilt kopen en dus een hypotheek gaat afsluiten, is niet per se nodig. Wel kan het handig zijn om een en ander goed vast te leggen, bijvoorbeeld in een samenlevingscontract. Je hypotheekadviseur kan je hier meer over vertellen.

Voordelen geregistreerd partnerschap huis kopen

Twijfel je nog tussen een geregistreerd partnerschap of samenlevingscontract? De voordelen van een geregistreerd partnerschap zijn als volgt. 

• Als je als geregistreerd partners een huis koopt, dan is deze automatisch van jullie allebei. Het huis valt dan onder de gemeenschap van goederen. Als je een huis koopt met een samenlevingscontract, ben je niet automatisch allebei eigenaar van de woning. Dit is alleen het geval als jullie de woning op twee namen kopen. 
• Bij overlijden van één van de geregistreerd partners blijft de overgebleven partner eigenaar van het huis, in plaats van de familie van de overledene. Bij een samenlevingscontract ben je niet standaard de wettelijke nabestaande van je partner. 

Verschil trouwen en geregistreerd partnerschap

Er zijn een aantal verschillen tussen het huwelijk en het geregistreerd partnerschap. Een belangrijk verschil is dat een geregistreerd partnerschap buiten de rechter om kan eindigen. Voorwaarde is wel dat de partners het met elkaar eens zijn en dat zij geen minderjarige kinderen hebben. Voor de ontbinding van een huwelijk moet je altijd naar de rechter.

Verder kent het geregistreerd partnerschap niet de scheiding van tafel en bed, het huwelijk wel. Wanneer twee mensen trouwen, moeten zij elkaar het ‘ja-woord’ geven. Bij een geregistreerd partnerschap is dit niet verplicht.

Geregistreerd partnerschap veranderen in een huwelijk

Je kunt een geregistreerd partnerschap veranderen in een huwelijk, andersom niet. Hiervoor moet je naar de ambtenaar van de burgerlijke stand. De ambtenaar maakt een akte van omzetting. De omzetting komt in het register van huwelijken. Het omzetten heeft meestal geen gevolgen voor jouw situatie.

Geregistreerd partnerschap ontbinden

Bij beëindiging van geregistreerd partnerschap hoef je alleen naar de rechter als je kinderen jonger dan 18 jaar hebt. Als je geen kinderen hebt, hoef je niet naar de rechter. Bij de notaris maak je een overeenkomst op, waarin staat dat je het geregistreerde partnerschap wilt beëindigen. Ook wordt hierin de verdeling opgenomen over belangrijke zaken, zoals spullen, eventuele alimentatie, het huis en verdeling van pensioen. Het geregistreerde partnerschap eindigt als de notaris de verklaring doorgeeft aan de burgerlijke stand.