Testament

In je testament regel je als 'erflater' wat er na je dood met jouw nalatenschap moet gebeuren. Heb je geen testament, dan verloopt je nalatenschap volgens de regels van het wettelijk erfrecht. Dit versterferfrecht bepaalt wie recht hebben op (een deel van) jouw nalatenschap, jouw erfgenamen.

Met een testament is het mogelijk af te wijken van de regels die standaard gelden. Dit heet testamentair recht. Bijvoorbeeld door een of meer erfgenamen uit te sluiten, of je erfgenamen voorwaarden en bepalingen op te leggen.

Als je samenwoont en samen een huis hebt gekocht, ben je niet automatisch elkaars erfgenaam. Je kunt een 'verblijvingsbeding' opnemen in het samenlevingscontract en/of een testament opmaken. Met een verblijvingsbeding kunnen ongehuwd samenwonenden die ook samen huiseigenaar zijn elkaar hun aandeel in het huis toedelen. Hiermee voorkom je dat bij overlijden van een van de partners, de langstlevende partner door erfgenamen uit de woning wordt gezet.

Naar de notaris

Een testament wordt ook een uiterste 'wilsverklaring' genoemd. Iedereen die ouder dan zestien jaar is, kan een testament op laten stellen. Dit is een schriftelijke verklaring waarin je aangeeft wat je wilt dat er na je dood met je bezittingen (en schulden) gebeurt en hoe je nalatenschap wordt verdeeld. Zo kun je bepalen dat je kind minder krijgt dan het zonder testament zou hebben gekregen. Ook is het mogelijk om je partner of echtgenoot te onterven of personen tot erfgenaam te benoemen die volgens het wettelijk erfrecht niets zouden krijgen. Een notaris legt je uiterste wilsverklaring vast in een akte. Je kunt het testament op elk moment herroepen of wijzigen. Niet zelf, ook hiervoor moet je naar de notaris.

Op zoek naar een notaris tegen een scherp tarief? Met onze Jazeker Notarisservice kun je een testament laten opmaken tegen een aantrekkelijk tarief. Hiervoor werken we samen met Nationale Notaris, een landelijke keten van notariskantoren.

Andere zaken in een testament

Naast de verdeling van je vermogen, kun je ook andere zaken in een testament regelen. Denk hierbij aan de volgende onderwerpen:

  • Bewindvoering over het nagelaten vermogen als je kinderen nog niet meerderjarig zijn.
  • Voogdij over de minderjarige kinderen.
  • Verdeling van je vermogen als jij en je partner gelijktijdig of kort na elkaar komen te overlijden.
  • Bepalen dat alles wat uit de erfenis wordt ontvangen, niet in een gemeenschappelijke boedel komt. Hiermee voorkom je dat het vermogen uit je erfenis door een echtscheiding bij de schoonfamilie komt. Deze bepaling wordt een 'uitsluitingsclausule' genoemd.

Onterven

In een testament kun je als erflater regelen dat je hele vermogen wordt nagelaten aan een persoon van je voorkeur. Stel dat je een slechte relatie met je kinderen hebt. Dan kun je als ouder besluiten om je vermogen niet naar alle kinderen te laten gaan, of naar geen van allen. Met behulp van een testament kun je je kinderen echter nooit volledig onterven.

Een kind houdt altijd aanspraak op een gedeelte van de nalatenschap, ook al heb je ze onterfd. Dit gedeelte heet de legitieme portie of het wettelijk erfdeel. Hierop hebben ze minimaal recht, zonder dat je er zeggenschap over hebt. De omvang van de legitieme portie is de helft van wat je kind zou hebben geërfd volgens het wettelijke erfrecht. Hierbij wordt rekening gehouden met schenkingen die ooit zijn gedaan. 

Voorbeeld
Je hebt als alleenstaande twee kinderen en een nalatenschap van 100.000 euro. In je testament heb je één kind laten onterven, vanwege een ruzie. Volgens het wettelijk erfrecht zouden beide kinderen recht hebben op de helft van de nalatenschap. Maar vanwege de onterving zou het ene kind niets ontvangen. Door aanspraak te maken op de legitieme portie, krijgt het onterfde kind in ieder geval de helft van het wettelijk erfdeel: 25.000 euro.

Bescherming langstlevende echtgenoot

De legitieme portie is een vordering in geld. Het betekent dus niet dat kinderen goederen uit het ouderlijk huis mogen halen om zo hun legitieme portie te 'innen'. De vordering is in principe opeisbaar binnen zes maanden na overlijden van de ouder. Uitzondering: als er nog een langstlevende echtgenoot is. Deze persoon wordt beschermd door de wet. Een vordering uit hoofde van een legitieme portie is in die situatie pas opeisbaar bij overlijden of faillissement van de langstlevende echtgenoot.

De informatie op deze pagina is gecontroleerd door:

Wendy Giltay | Specialist Advieskennis Wendy is specialist advieskennis bij De Hypotheker en ondersteunt adviseurs op vakinhoudelijk niveau en de dagelijkse adviespraktijk.