Helft oriënteerders vindt woningmarkt belangrijkste thema tijdens verkiezingen
Het woningtekort in Nederland blijft oplopen en bedraagt nu ruim 400.000 woningen. Maar hoewel het demissionaire kabinet de ambitie heeft om tot 2030 jaarlijks 100.000 nieuwe huizen te bouwen, heeft bijna driekwart van de (potentiële) woningbezitters er geen vertrouwen in dat de regering hierin zal slagen. Dat blijkt uit onderzoek dat De Hypotheker in samenwerking met BNR heeft verricht onder ruim 1.150 oriënteerders. Aan de vooravond van Prinsjesdag en met de verkiezingen op komst heeft zij onderzoek gedaan naar wat oriënteerders van het politieke woonbeleid verwachten. Zo is de schaarste aan betaalbare woningen onverminderd groot en verloopt de bouw van nieuwe woningen trager dan verwacht. De meeste Nederlanders vinden dan ook dat de overheid niet alleen moet inzetten op nieuwbouw om het woningaanbod te vergroten, maar vooral ‘slimmer’ moet bouwen. Het ombouwen van leegstaande kantoren en panden naar betaalbare woningen moet volgens oriënteerders prioriteit krijgen van het nieuwe kabinet als één van dé oplossingen voor het woningtekort. Daarnaast vindt bijna een kwart dat de regelgeving voor woningbouw versoepeld moet worden.
Met het nijpende tekort aan betaalbare woningen en de stijgende huizenprijzen staat wonen tijdens Prinsjesdag hoog op de agenda. Ook bij de komende verkiezingen is wonen hét centrale thema, maar liefst de helft van de oriënteerders vindt de woningmarkt een zeer belangrijk thema bij hun stemkeuze. Veel politieke partijen erkennen dat de woningmarkt op slot zit en willen maatregelen treffen om dit te doorbreken. Zo verlopen bouwprocessen te traag, blijven huizenprijzen stijgen en is overbieden eerder regel dan uitzondering. Het sentiment onder (potentiële) huizenbezitters is dan ook niet positief. Ruim twee op de vijf oriënteerders verwachten dat de huizenprijzen blijven stijgen en 39 procent gaat ervan uit dat het tekort aan woningen zal groeien. Veel Nederlanders maken zich daarnaast grote zorgen over de concurrentie op de woningmarkt; ruim één op de vijf respondenten zegt dat overbieden de norm is tijdens de zoektocht naar een koopwoning. Verder maakt een ongeveer een zesde zich zorgen over de stijgende huizenprijzen en het feit dat jongeren moeilijk(er) een woning kunnen kopen.
Niet méér, maar sneller en slimmer bouwen
Onder (potentiële) huizenbezitters is daarom veel steun voor maatregelen die het woningaanbod vergroten en de doorstroming bevorderen. Zo vindt ruim een derde dat het vergroten van de woningvoorraad cruciaal is om huizen betaalbaar te houden en benadrukt bijna de helft dat starters hierbij voorrang verdienen. Als hen wordt gevraagd welke type woningen het meest nodig zijn, kiest een meerderheid dan ook voor starterswoningen (32 procent) en eengezinswoningen (18 procent). Om de problematiek op de woningmarkt aan te pakken, dringt bijna een kwart erop aan dat de overheid prioriteit moet geven aan het versoepelen van regelgeving voor nieuwbouw, zodat sneller en op meer locaties kan worden gebouwd. Opvallend is echter dat de meeste (potentiële) huizenkopers benadrukken dat niet zozeer méér bouwen, maar vooral ‘slimmer bouwen’ nodig is om de doorstroming te versnellen. Zo zegt bijna een derde dat het kabinet prioriteit moet geven aan het ombouwen van leegstaande kantoren en andere panden naar betaalbare woningen.
"Het is positief dat de wooncrisis in verkiezingsprogramma’s prioriteit krijgt. Met een tekort van ruim 400.000 woningen is het immers van groot belang - vooral voor starters en senioren - dat het aantal betaalbare woningen wordt vergroot."
Betaalbaar wonen en vlottere doorstroming cruciaal
Uit het onderzoek blijkt dat het betaalbaar houden van woningen en het verruimen van het aanbod als meest urgent worden beschouwd. “Nederlanders maken zich grote zorgen over de enorme concurrentie op de huizenmarkt en vrezen dat vooral jongeren hiervan de dupe worden. De politiek doet echter te weinig om deze impasse te doorbreken. Zo heeft driekwart van de (potentiële) huizenbezitters er geen vertrouwen in dat de overheid erin zal slagen om jaarlijks 100.000 huizen te bouwen. Het is daarom cruciaal dat de politiek, naast woningbouw, inzet op slimme oplossingen, zoals de transformatie van leegstaande kantoren naar betaalbare woningen”, benadrukt Boudewijn de Jong, hypotheekadviseur bij De Hypotheker Rotterdam. “Het is positief dat de wooncrisis in verkiezingsprogramma’s prioriteit krijgt. Met een tekort van ruim 400.000 woningen is het immers van groot belang - vooral voor starters en senioren - dat het aantal betaalbare woningen wordt vergroot. Dat vraagt om een combinatie van maatregelen, zoals het versneld afgeven van vergunningen, het verlagen van de hoge grondprijzen én een kritische blik op de financieringsmogelijkheden. We zien dat ruim een kwart van de oriënteerders vindt dat de financieringsmogelijkheden verruimd moeten worden, bijvoorbeeld voor duurhuurders of gepensioneerden. Daarnaast is bijna 17 procent voorstander van een geleidelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. De hypotheekrenteaftrek is dan ook een centraal thema van de verkiezingscampagne. Met name starters en middeninkomens profiteren nu van deze regelging en worden het meest geraakt door mogelijke veranderingen. Hiervoor zal er een compensatie in de plaats moeten komen om de aankoop van een woning betaalbaar te houden.”
