Marktwaarde van een woning
De betekenis van de marktwaarde van een woning is de waarde van een woning als deze vrij op de markt kan worden verkocht (in tegenstelling tot executiewaarde of de WOZ-waarde).
De werkelijke waarde van je woning en je inkomen bepalen samen hoeveel je maximaal kunt lenen, maar je mag nooit meer lenen dan de marktwaarde van de woning. Om de woningwaarde te bepalen, hanteren hypotheekverstrekkers de marktwaarde van de woning. Dit wordt ook wel de vrije verkoopwaarde genoemd. Een taxateur bepaalt wat die marktwaarde precies is.
Wat is marktwaarde?
De betekenis van de marktwaarde van een huis is dus de waarde die een woning oplevert onder normale omstandigheden in het economisch verkeer. Zou je de woning via een gedwongen verkoop moeten verkopen, dan wordt er gesproken over de executiewaarde.
Sinds 2018 mag de maximale hypotheek niet meer hoger zijn dan 100% van de marktwaarde van de woning (of 106% in het geval van energiebesparende voorzieningen).
Is marktwaarde hetzelfde als taxatiewaarde?
In principe is er geen verschil tussen marktwaarde en taxatiewaarde. Als je een bestaand huis gaat kopen, wordt zowel bij starters als doorstromers de taxatiewaarde vastgesteld met behulp van een gevalideerd taxatierapport. In dat geval is de marktwaarde dus hetzelfde als de taxatiewaarde. Ook als je gaat verbouwen zijn beide waarden gelijk. Want ook als je een hypotheek wilt afsluiten voor een verbouwing, moet je een taxatierapport laten opstellen waarin de marktwaarde van zowel voor als na verbouwing staat.
Vanaf 1 juli 2021 geldt een nieuwe Europese richtlijn. Hierdoor is het altijd verplicht om een taxatie aan te leveren en kan er géén gebruik meer gemaakt worden van het WOZ-besluit van de gemeente.
In sommige gevallen mag de zogenaamde desktoptaxatie worden aangeleverd. Dat is een modelmatige waardebepaling die schriftelijk goedgekeurd wordt door een taxateur. De taxateur ziet hierbij de woning dus niet.
Gaat het om de aankoop van een nieuwbouwwoning? Dan is de taxatiewaarde gelijk aan de koop-/aanneemsom, eventueel vermeerderd met de grondprijs, bouwkosten, meerwerk, bouwrente en aansluiten nutsvoorzieningen.
Verschil WOZ-waarde en marktwaarde
In de meeste gevallen is de marktwaarde van je huis een stuk hoger dan de WOZ-waarde. Het verschil loopt in de praktijk soms wel op tot tienduizenden euro’s. Dat komt bijvoorbeeld omdat inpandige kenmerken van een woning niet altijd bij de gemeente bekend zijn. Daarnaast wordt de WOZ-waarde altijd achteraf bepaald - zo wordt voor de WOZ-waarde van 2022 de waarde gebruikt van 1 januari 2020 - waarbij wordt gekeken naar het soort huis, het bouwjaar, de grootte in m3, de ligging en de verkoopprijs van vergelijkbare woningen in de buurt.
Marktwaarde berekenen
Wil je zelf de marktwaarde berekenen van je huis? Maak dan gebruik van onze Woningwaardemeter. Zo krijg je heel snel een indicatie van de waarde van je woning. Dit is uiteraard wel een schatting. Voor het daadwerkelijk verkopen van je eigen huis heb je altijd een officiële taxatie nodig.
Huis onder marktwaarde verkopen
Je huis onder de marktwaarde verkopen kan niet zomaar. De koper moet namelijk bij de koop van een huis twee procent overdrachtsbelasting betalen. En wel over de marktwaarde (werkelijke waarde) van een woning. Een notaris mag bij een veel te lage verkoopprijs niet zomaar akkoord gaan. Hij checkt daarbij of het een reële prijs is en zorgt ervoor dat de overdrachtsbelasting aan de Belastingdienst wordt afgedragen. Daarbij komt ook nog dat als je een woning onder de WOZ-waarde verkoopt, er ook sprake is van een schenking en daar schenkbelasting over afgerekend moet worden.
Kan je een huis kopen onder de marktwaarde?
In principe kan je dus niet zomaar een huis kopen onder de marktwaarde. Er zal altijd door de Belastingdienst en een notaris gekeken worden of een woning wel voor een eerlijke prijs is verkocht. Ook als kind kun je van je ouders bijvoorbeeld niet zomaar een huis onder de marktwaarde kopen. Wel gelden er speciale vrijstellingen en mogelijkheden op het gebied van schenkingen aan (klein)kinderen voor de eigen woning. Laat je hierbij vooraf altijd goed adviseren door een van onze adviseurs.
Vrije verkoopwaarde taxatierapport
Voor de aankoop van een bestaande woning is een taxatierapport per 1 juli 2021 verplicht. De taxateur bepaalt dan de marktwaarde van de woning en noteert deze in het taxatierapport. Als je een bestaande woning gaat verbouwen, kan door de verbouwing de marktwaarde van het huis stijgen. Een taxateur kan na de verbouwing de waarde van je woning bepalen.