Tips voor samenwonen vanuit verschillende woonsituaties

1. Ieder nog apart (geen koopwoning)

Jullie wonen ieder nog apart; dan wel in je eigen huurhuis, dan wel bij je ouders. Jullie besluiten samen te gaan wonen en willen een huis kopen. Wat betekent dit dan? Jullie worden samen eigenaar van de woning. Maar dit houdt ook in dat je beide aansprakelijk bent voor de hypotheek.

Als je gaat samenwonen, is het verstandig om zaken vast te leggen. Rondom ‘samenwonen’ is er namelijk nauwelijks iets geregeld in de wet. Jullie zijn niet automatisch elkaars erfgenamen. Bij overlijden van een van de partners gaat bijvoorbeeld de woning naar de familie van de overledene en niet naar de overgebleven partner. Ook heb je geen recht op nabestaandenpensioen. Deze zaken kun je laten vastleggen in een samenlevingscontract en/of een testament.

2. Eén van de twee heeft een koophuis

Je hebt al enige tijd een eigen koopwoning. Je partner komt bij je wonen. Wat betekent dit voor je hypotheek? En wat zijn je mogelijkheden?

Als jullie niets regelen, dan is er ook niets geregeld mocht een van jullie komen te overlijden. Het is verstandig om deze zaken vast te leggen in een samenlevingscontract en/of een testament. Wil je de hypotheek op 2 namen zetten? Dan zijn er een aantal mogelijkheden.

Tot 1 januari 2018 kon je er ook voor kiezen om te trouwen. Je werd dan automatisch mede-eigenaar van de woning. Momenteel trouw je echter niet meer standaard in algehele gemeenschap van goederen, maar op basis van een beperkte gemeenschap van goederen. Dit houdt onder andere in dat alle bezittingen en schulden van voor het huwelijk gescheiden blijven en een eigen woning dus eigendom blijft van de oorspronkelijke eigenaar. Willen jullie trouwen en wel samen eigenaar worden van de woning, dan moeten er huwelijkse voorwaarden worden opgemaakt waarin dit wordt bepaald. 

Wil je niet trouwen, maar wel dat je partner mede-eigenaar wordt? Dan moet de hypotheek omgezet worden of de tenaamstelling van je hypotheek worden aangepast. Je zou dan een nieuwe hypotheek kunnen afsluiten, maar dat is wel een kostbare oplossing, want je krijgt weer te maken met notaris-, afsluit- en taxatiekosten. Daarnaast zal de partner daadwerkelijk een deel van jouw woning kopen en zal er over dat deel in de meeste gevallen ook overdrachtsbelasting verschuldigd zijn. Wat je ook zou kunnen doen is je partner laten bijschrijven op je hypotheek.

Partner bijschrijven op hypotheek

Je kunt tussentijds iemand laten bijschrijven, door een schriftelijk verzoek in te dienen bij de hypotheekverstrekker. Voor deze bijschrijving moet je meestal wel administratiekosten betalen. Overigens kan een partner bijschrijven op de hypotheek grote gevolgen hebben: de nieuwe contractant is namelijk wél aansprakelijk voor de schuld maar heeft (nog) geen aandeel in de eigendom van de woning. Dat zou dan nog apart geregeld moeten worden. Moet deze extra persoon ook worden opgenomen in de aan de hypotheek gekoppelde verzekering, dan zal er altijd een medische beoordeling volgen. De hypotheekverstrekker zal om een gezondheidsverklaring of een medische keuring vragen. Aan de hand van de medische beoordeling en de gewenste dekking wordt dan een nieuwe polis opgemaakt.

3. Ieder heeft een koopwoning

Jullie hebben beide een eigen koopwoning. En nu willen jullie samenwonen in een nieuwe koopwoning. De twee huizen staan al te koop en de kans is groot dat ze snel worden verkocht.

Hebben jullie overwaarde op de woning? Sinds 1 januari 2004 is de bijleenregeling van kracht. Het doel hiervan is huiseigenaren te stimuleren om bij een verhuizing de overwaarde van hun huis te gebruiken voor de financiering van hun nieuwe woning. Je steekt dus de overwaarde van de verkoop van je oude huis in de financiering van jullie nieuwe woning.

Verkoopt een van jullie de oude woning met verlies? Dan kun je deze restschuld mogelijk meefinancieren in jullie hypotheek voor jullie nieuwe woning.

Bij de samenstelling van de nieuwe hypotheek moet rekening gehouden worden met jullie huidige hypotheek en eventueel hypotheken die jullie in het verleden hebben gehad. Iedere partner brengt op deze manier een eigen hypotheekverleden mee naar de nieuwe gezamenlijke woning. Om dan in aanmerking te blijven komen voor de hypotheekrenteaftrek is binnen huidige wet- en regelgeving een complexe zaak. Laat je dus goed informeren over jullie financiële mogelijkheden.